O xoves 17 de xaneiro de 2013 ás 19:00h. No café de Catro a Catro. Rúa gerona 16. VIGO.Presentarase o libro de poesía monicreques. X premio de Poesía NCG 2011. Editado polo Centro Pen Galicia na colección Arte de Trobar. No acto estará o autor acompañado por Paz Raña e Ledicia Costas que guiarán o universo poético dos monicreques rematando nun recitado a tres voces, buscando o seu fondo teatral.
O 26 de decembro estivemos presentando monicreques. na feira de artesanía de Marín, acompañadopolos amigos de Queremos Galego Marín.
Así fumos preparando a presentación no CULTURGAL, á metade de semana sumouse ao acto a escritora e amiga Ledicia Costas . Os monicreques foron visitando a feira para adecuarse e coñecer o ambiente. O domingo 2 de decembro foi a presentación na que improvisamos a megafonía coa forza da nosa voz, desfrutando do intre de poesía.
Na Escola Municipal de Música de Moaña presentamos ante máis dun cento de veciños o libro monicreques., Xosé Daniel Costas estivo acompañado polo autor do prólogo, o poeta e mestre Xosè Manuel Millán Otero, así como da poeta Ledicia Costas que acompañou ao autor no recitado dos poemas. A música correu acargo de Zalo Carballo que acompañou o recitado durante a velada. Formouse un atasco espectacular no entorno da escola de música, antiga reitoral. Con este acto comezaron as festas patronais de Moaña, que continuarían todo o fin de semana.
MILAGRE CREADOR
Por detrás da máscara.
Monicreques de Xosé Daniel Costas, gañador do premio Caixanova de Poesía, é un libro sen parentescos. Ante todo pola súa orixinalísima estrutura. Oito personaxes fala desde a escrita. Cada marioneta ten fíos que alguén manipula desde a invisibilidade. Por iso os bonecos obedecen as ordes do creador, os títeres din as palabras que en realidade emite o artista, os fantoches acenan cos xestos que decerto está facendo o manipulador, o monifate móvese coa ánima do animador, que lle confire o seu hálito vital ( como non lembrar o Pinoquio de Carlo Collodi?).
Ese minúsculo tetaro é unha metáfora do acto creativo, o de doar vida á materia inanimada (madeira, trapo), o de tecer unha historia onde hai vacío dela (a inanición), o de enfriar palabras onde tan só existe silencio. E nese milagre creador descubrimos a personaxe que é consciente de que a é (Niebla de Unamuno, os heterónimos de Pessoa, as personaxes de PPirandello, a muller de Solaris, a replicante de Blade Runer). Esa consciencia provoca melancolía e furor, fainos vivir no mundo das ilusións rotas. Detrás da máscara achamos o xigantesco sufrimento de personaxes que son persoas: Luís Seoane, Frida Khalo e Diego Rivera. Todo isto expresado cun poderosísimo lirismo.
monicreques., de Xosé Daniel Costas
Xosé Daniel Costas
monicreques.
Centro PEN Galicia, colecc. Arte de Trobar, Compostela, 2012, 112 páxinas, 14,70 €
http://cadernodacritica.blogaliza.org/2012/12/01/monicreques-de-xose-daniel-costas/
No ano 1974 Dora e mais Pura Vázquez tiraban do prelo da editorial La Región un volume titulado Monicreques(en maiúscula e sen punto final) no que se recollían tres pezas teatrais dun acto e acomodadas a un único decorado para facilitar a súa escenificación. Ningún título, nin sequera este homónimo (iso si, en minúscula e con punto) de Xosé Daniel Costas que agora me ocupa, galardoado co X premio de poesía Novacaixagalicia2011, merece ser comparado con outro mais o certo é que median case corenta anos entre un e outro e ambos os dous ben poden resultar pedras basilares nas que se apoiar para pensar nas modificacións que se operaron no mundo da edición de noso, na rixidez ou lasitude na conceptuación dos xéneros, nas actitudes e perspectivas autoriais…, pero isto sería fariña doutra muiñada na que agora non cómpre entrar.
Si é preciso, porén, falar deste monicreques. de Costas, autor de quen xa coñecía algún título poético anterior e mais a actividade, intensa, que desenvolveu e desenvolve no grupo poético chamado «poetas da hostia«. Paréceme que con este libro o xurado optou por unha decisión sen dúbida arriscada mais, probablemente, moi acertada pois o galardón contribúe, alén de dar a coñecer o poemario -algo relevante nestes tempos menesterosos-, a ir situando no centro o que, talvez, por alguén puidese ser considerado periferia.
Afirmo isto porque este monicreques está revestido dunha tonalidade diferente, extrema, intensa, certamente orixinal, un chisco lúdica, anticonvencional…, un espírito ben presente xa na concepción aberta e fronteiriza do poemario, porque é un poemario pero tan abeirado á estrutura dramática que consegue situarse nunha interesección xenénrica suxestiva e, abofé, ben rendible para a lectura, mais tamén para a transmisión oral destes textos, elemento que se deseña como axial na procura de respostas, directas, espontáneas, que os poemas demandan.
monicreques, así pois, aliméntase xustamente diso, de figuras movidas a través de fíos invisibles, por alguén que non se ve aínda que loxicamente se intúe, alentando uns personaxes que se presentan inicialmente -maría e miguel, frida e diego, eugenia, luís, anne…- e que axiña entran nun xogo escénico, ben cun diálogo, ben cun monólogo (poético-dramático), dando vida á súa propia vida, ou a unha vida emprestada: un argumento que, segundo as ocasións, vai beireando polas dimensións do sentimento, do amor e do sexo, da arte e da litertura, da propia vida…, mundos expostos sempre cunha sorprendente economía de medios.
Prestoume a lectura deste monicreques polo que encerra de novidoso, pola aposta implícita de harmonizar teatro e poesía, pola forza que se desprenden dos seus versos. Parabéns ao seu autor.
Poeteatro.
http://armandorequeixo.blogaliza.org/2012/12/21/poeteatro/
Xosé Daniel Costas (Moaña, 1981) últimamente conta os anos por premios: no 2008 a Mención de Honra no GZCrea por “Revoluciona(me)”; no 2009 o Eusebio Lorenzo Baleirón por Conservas; no 2010 e 2011 accésits ao Premio de Poesía da UVI por “Le petit canteiro” e “Marés de xiz”; e tamén no 2011 un terzo posto no Premio Xosé Díaz Jácome e o Novacaixagalicia por Monicreques, aínda editado no ano que andamos a rematar, poemario este verbo do que me interesa agora escribir unhas palabras.
O trazo estrutural máis definitorio desta escrita atópase na súa natural mestizaxe xenérica, pois Monicreques non é senón un poema escénico no que señorea o diálogo, as disdascalias e os capítulos-acto. Deste xeito, descóbrense nos seus versos monifates, siluetas chinesas, marionetas, marotes e todo tipo de monicreques que, como se da proxección deforme dos múltiples espellos dun calidoscopio se tratase, reflicten un cosmos dramático, por veces tráxico, que abala entre o puramente ficcional e o protagónico histórico.
Frida Khalo e Diego Rivera, Luís Seoane, Anne Sexton ou Manuel María son outros tantos actores principais deste xoguete escénico adobiado de citas literarias, musicais e plásticas onde a retroalimentación multiartística é patente.
A sintagmática eléctrica, sensorializada e moi sonora de Costas non fai concesións ás convencións e tensa o período ata fragmentalo en cascotes de sentido neosurreal e case visionario, un océano plasmático no que ferve a memoria, a soidade e o desconcerto.
Monicreques de Xosé Daniel Costas é unha viaxe tras das bambalinas, aos profundos das tremoias da escrita en parlamentos tantas veces metapoéticos e metateatrais, unha nora xigante de monigotes nunha improbable República de Weimar-Elsinor ás portas do desastre, loucura da que herdamos a velenosa espiral.
monicreques. 